Glòria de Castro: “Vroeger waren er verhalen vol bloed en verminkingen.”

Nina, haar man Ivan en hun zoon Ariel moeten halsoverkop vluchten uit hun appartement in de grote stad vanwege het gevaar van scheuren en instorting. Ze belanden in de oude, afgelegen boerderij waar ze als kind woonde, vlakbij een moeras en een verlaten industriekolonie, waar ze na een tragische stormachtige nacht niet meer was teruggekeerd. Vanuit een krappe camper moeten ze het huis en de relatie tussen hen drieën herbouwen. Dit zijn de coördinaten waarbinnen Els tempels solemnes (Periscopi, Lumen in het Spaans), de tweede roman van Glòria de Castro (Caldes de Montbui, 1974), zich bevindt, drie jaar nadat ze de Libreter-prijs won met L'instant abans de l'impacte (Periscopi/Lumen, 2022).

De schrijfster wilde "een gothic verhaal creëren dat de vernietiging en wederopbouw van een gezin in crisis met elkaar verbindt: het huis waarin ze wonen stort in, net als hun leven, en dan herbouwen ze een heel donker huis dat ook heel donkere ruimtes heeft. Nina moet die duisternis in zichzelf en het huis doorbreken." "In het leven komt er een moment dat we deze duisternis en dit hele verleden waar we voor gevlucht zijn, onder ogen moeten zien, al is het maar metaforisch," voegt ze eraan toe over een hoofdpersoon die "zichzelf moet losrukken van de stedelijke wereld om zich weer te wortelen in de plattelandswereld" in een dystopische tijd: "Ik heb een grote weerstand tegen technologie, zoals bleek uit de vorige roman, en deze wereld met zonnestormen, waar satellieten niet werken, diende als excuus om mobiele telefoons van het toneel te laten verdwijnen."

Lees ook

"Je hoort je veilig en zeker te voelen binnen het gezin, maar het is ook de plek waar het ergste geweld plaatsvindt", zegt de auteur, die gelooft dat "de gezinsstructuur die zo mooi leek, vaak kan uitgroeien tot een gevangenis, en dat het leven als stel kan veranderen in een appartement met afbrokkelende muren." Desondanks gelooft ze in de liefde, "zelfs als die is herbouwd en ontembaar."

Terwijl ze het schreef – een proces waarbij ze een eerste versie kwijtraakte toen haar rugzak met haar notitieboekje werd gestolen – werkte De Castro aan de bouw van haar huis op Mallorca, en dat sijpelde door in haar schrijven: "In een stad is alles heel beschaafd, terwijl je op het platteland een beetje wild wordt, omdat je stenen moet optillen, dingen moet slaan, moet vechten met insecten, doornen en braamstruiken, en die wilde kant komt naar boven." De complexe structuur speelt sterk met evenwicht, net als dans – Nina was danseres en de schrijfster is amateur – "Ik vergeleek het met een dansgroep, want als één danseres vooruit of achteruit beweegt, valt de hele choreografie uit elkaar. Alles wordt bijeengehouden door een heel dun draadje, en op elk moment kan alles chaotisch worden." Dans is ook de moeizame zoektocht naar "schoonheid, die aan het verdwijnen is en nu geassocieerd wordt met economische verwerving of consumptie, terwijl de kunstwereld tegelijkertijd zeer precair is. We creëren schoonheid en programmeren dingen, ja, maar uiteindelijk is het een ramp van precairheid. De dansers zelf worden opgevat als lichamen om schoonheid te creëren, maar hun lichamen zijn vervolgens wonden, contracturen en verwondingen."

"Schoonheid wordt tegenwoordig geassocieerd met economische verwerving of consumptie", aldus de schrijver.

De roman bevat ook literaire hommages, te beginnen met Shakespeares De Storm – "een verhaal gebaseerd op een familiekern, met een serieuze oorlog en een oorlog binnenin, en enkele magische elementen" – een tekst die gevormd is door de beginpunten van vele romans en vele andere literaire verwijzingen, zoals de sprookjes van de gebroeders Grimm: "Ze bevatten de kiem van alle verhalen, maar de originelen, want tegenwoordig is alles gezoet en in kinderboeken lijkt het alsof alles om emoties moet draaien. We worden idioten, terwijl er vroeger in verhalen bloed en verminkingen waren."